22 Mayıs 2014 Perşembe

Kitap İncelemesi #11 (Hayvan Çiftliği)


Hayvan Çiftliği  
      (Bir Peri Masalı)
George Orwell 


Can Yayınları

Çeviren: Celâl Üster 
Özgün Adı: Animal Farm 
#Dünya Klasikleri
158 sayfa - Ciltsiz

  ★ ★ ★ ★ ★ 
 George Orwell'ın muhteşem üslubu ile peri masalına dönüşen bir ideoloji...

'' Bütün hayvanlar eşittir. Ama bazı hayvanlar öbürlerinden daha eşittir. ''


 KAPAK:

 Friedrich Karl Waechter tarafından tasarlanan kapak resminde, kitabın baş karakterlerinden olan ve Stalin'i temsil eden Napoleon(Napolyon)'u, insan kıyafetleri içerisinde, gazete okuyup puro içerken görmek mümkün. Hemen ayaklarının dibinde ise ona koşulsuz itaat etmekle görevli bir köpek resmedilmiş. Kitabın Can Yayınları tarafından bu yıl düzenlenen kapağı ise pembe ve siyah renklerden oluşmakta.
 Ayrıca kitabın iç kısımlarında ise konuyla bağdaşlaşan çizimler de yeralmakta.


YAZAR HAKKINDA:

 Ülkemizde daha çok Bin Dokuz Yüz Seksen Dört kitabıyla tanınan yazar, Hayvan Çiftliği adlı bu muhteşem eseriyle bize ideolojik kavramlar sunarken, masalsı anlatımı ve sade dili sayesinde bunu oldukça anlaşılır kılıyor. Birçok yayınevi tarafından çocuk kitabı olarak algılanmaması adına çevrilmeye gerek görülmeyen kitabın alt başlığının Bir Peri Masalı olmasının sebebi de budur. Kuşkusuz çocukları eğlendirebilecek bir kitap değildir ancak fabl şeklinde yazılan bu eser siyasetle uzaktan yakından ilgili olmayanların bile dikkatini çekecektir.
 2. Dünya Savaşı sırasında Yurt Muhafızları birliğinde görev alan ve aynı zamanda BBC Observer ve Tribune için muhabirlik yapan yazar bu kitabı savaşın sonlarına doğru yazmış, Stalin rejimini usta bir dille eleştirmiştir. 
 Kafka'nın Dönüşüm''le ilgili söylediği sözleri, George Orwell bize Hayvan Çiftliği ile tekrar hatırlatıyor.

 '' Her yazar hayvanlarla ilgili bir şeyler yazmak ister. Bu özgür olmanın kolay yoludur üstelik insan olmak yeterince zordur. '' 

 George Orwel'ın siyasi düşüncelerini hayvanlar üzerinden anlatmasını buna bağlıyorum. Birçoğunun o dönemde beyan edemeyeceği fikirleri Orwell bu sayede kolaylıkla dile getirmiştir.



  KONUSU:
 Beylik çiftliğinin sahibi Bay Jones(II. Nicolay'ı temsil eder) son zamanlarda daha fazla içki içmeye, hayvanların bakımını ihmal etmeye başlamıştı. Ancak Koca Reis'in(Karl Marx'ı ya da Vladimir Lenin'i temsil eder) gördüğü rüyadan sonra her şey değişecekti. Koca Reis hayvanları bir araya toplamış, onlara insanların üretmeden tüketen tek canlı olduğunu, sabahtan akşama kadar uğraşıp didindikleri halde insanların mahsülün çoğunu aldığını, karın tokluğuna çalıştıklrını, kaldıki yaşadıkları şu sefil hayatın doğal sonuna varmasına bile izin verilmediğini anlatacak, rüyasında insanların olmadığı bir dünyanın barış ve mutluluk içinde olacağını da söyleyecekti. Bu söylevden 3 gün sonra ise sonsuz uykusunda huzurlu bir şekilde ölecekti. 
 Koca Reis'in ölümünden sonra çiftliğin en yetenekli domuzları Snowball( Lev Troçki'yi temsil eder) ve Napoleon(Josef Stalin'i temsil eder) ayaklanmanın başını çekeceklerdi. Ancak kimse ne olacağı konusunda bir fikre sahip değildi. Bay Jones körkütük sarhoş olup hayvanları aç bıraktığı bir gün ayaklanma başladı. Çok geçmeden Jones çiftliği terk etmek zorunda kaldı. Hayvanlar ise çiftliğin adını Beylik Çiftliği yerine Hayvan Çiftliği olarak değiştirdiler. Artık çiftlik tümüyle asıl sahiplerinindi ve vakit kaybetmeden bazı kurallar konulmalıydı. Her konuda fikir ayrılıkları yaşayan Snowball ve Napoleon bu konuda da birbirlerine ters düştüler. Sonunda kurallar 7'ye indirgendi ve duvara asıldı.

 Yedi Emir:
  1. İki ayak üstünde yürüyen herkesi düşman bileceksin.
  2. Dört ayak üstünde yürüyen ya da kanatları olan herkesi dost bileceksin.
  3. Hiçbir hayvan giysi giymeyecek.
  4. Hiçbir hayvan yatakta yatmayacak.
  5. Hiçbir hayvan içki içmeyecek.
  6. Hiçbir hayvan başka bir hayvanı öldürmeyecek. 
  7. Bütün hayvanlar eşittir. 


 Hayvanlar özlemini duydukları huzur ortamına zorlu bir süreç sonunda kavuşmuştu. Artık herkes daha fazla çalışıyordu ancak kimse bundan şikayetçi değildi. Ürettikleri her şey kendi midelerine giriyordu ne de olsa. 
 Öteki hayvanlara açıklama yapmakla görevlendirilen bir başka domuz Squelar(Sovyetlerdeki parti yanlısı Pravda gazetesini temsil eder) zamanı geldiğinde ineklerin sütünün domuzların yemine karıştırılması gerektiğini uygun bir dille ifade edip hayvanları ikna edecekti. 
 Çiftlikte işler değişmekteydi. Snowball yel değirmeni yapılması gerektiğine inanıyor, boş vakitlerinde çizimler yapıyordu. Napoleon ise onunla aynı fikirde değildi. Çok geçmeden Snowball'u yetiştirdiği birkaç köpek zoruyla çiftlikten uzaklaştırmayı başaracaktı. Artık yalnızca Napoleon'un yönettiği çiftlik hayal edilenden biraz farklıydı. Yavaş yavaş işin rengi değişiyor daha da kötüsü hayvanlar bütün bu olanlara göz yumuyordu.



 KİTAP HAKKINDA:

Stalinizm'e yergi niteliğinde olan bu kitap, özgürlüğü ve eşitliği temel alan sosyalizmin kişiler tarafından benimsenen algı farklılıklarını bize sunuyor. Bütün bu ideolojik meseleleri herkesin anlayabileceği bir dille yazıya döken yazar, Marksizmden, Stalinizm'e geçişi hayvanlar sayesinde aktaran Orwell kamuoyunun bireyler üzerindeki etkisini, kişilerin baskı yoluyla düşüncelerini açık etmesinin engellendiğini, saman altından sular yürütmekte kimi liderlerin bir hayli usta olduğunu, bütün bunları yaparken baştakilerin aksini iddia ettiğini ve insanları buna inandırdığını masalsı bir dille bize sunuyor.
 Geçmişi, şimdiyi ve geleceği sorgulamamızı sağlayan bu kitap, sizden kendinize yönetim ile ilgili birçok soru sormanızı bekleyecek. Kimi zaman kitaptaki hayvanların içinde oldukları durumu eleştirmekten kaçındıklarına kızdığımızda ise, bizimde onlardan çok farklı olmadığımızı anlayacaksınız. 

 SONSÖZ: 

 Siyasi görüşünüz her ne olursa olsun bu kitabı okumanız gerektiğine yürekten inanıyorum. Eğer Hayvan Çiftliğini daha önce okuduysanız  yazarın çok daha bilindik olan 1984 adlı eserini okuyabilirsiniz. Bu konuları yine dolaylı yoldan anlatmayı tercih eden bir Türk yazar arıyorsanız Zülfü Livaneli'nin Son Ada kitabına bir göz atmanızı tavsiye ederim. 

 
 

1 yorum:

  1. Merhabalar,

    Distopik romanlarıyla ünlenen İngiliz Yazar George Orwell'ın "Hayvan Çiftliği" romanından altını çizdiğim 20 muhteşem alıntıyı izniniz olursa sizinle de paylaşmayı çok isterim: http://www.ebrubektasoglu.com/yazi/george-orwellin-hayvan-ciftligi-romanindan-20-etkileyici-alinti/

    Güzel okumalar dilerim,
    edebiyatla ve sağlıcakla kalın.

    YanıtlaSil

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...